Vandaag in het hoekje van een van de meest sensationele kranten van het land: circulair ondernemen in een hele pure vorm. Dagelijks worden 70 tot 75 miljoen sportschoenen geproduceerd, die uiteindelijk allemaal op de vuilnisbelt belanden. Wat dreef deze ras ondernemers om hier mee aan de slag te gaan? Volgens het artikel hebben ze het doel de schoenen afval berg te laten verdwijnen door het maken van circulaire schoenen.
Het leuke van deze nieuwe economie is voor mij dat het ogenschijnlijk pionierswerk oplevert. Pionierswerk zoals je ook begin 20ste eeuw zag bij de start van Harley Davidson, Adidas en Puma, Heineken of KLM. Mocht je de verfilmingen hiervan nog niet gezien hebben zoek dan maar eens op: Harley and the davidsons of die dasslers of de vliegende Hollanders.
Maar goed to the point. Met wat voor een business case ga je nou aan de slag? En hoe pak je zoiets nou aan? Toen ik het artikel las vielen mij 3 dingen op:
- Klein beginnen
- Een business case bouwen en opschalen
- Niet focussen op financiële kengetallen
1. Klein beginnen
Het begon met een droom: De afvalberg gecreëerd door de sportschoenen in een lineaire economie laten verdwijnen, door de productie van een volledig circulaire schoen. Dat zijn grote dromen, waarvan je aanvankelijk zou denken dat het onhaalbaar is. De meeste mensen zouden dan afhaken, maar echte ondernemers zoals David Uijtewaal en Danny Pormes staan dan juist op.
Maar hoe zorg je er nu voor dat je oude versleten schoenen weer nieuw leven in kan blazen, zeker wanneer ze daar niet voor zijn ontworpen. In het artikel lijkt het alsof deze ondernemers gewoon zijn begonnen met het inzamelen van schoenen zonder een echt plan. Vervolgens zijn ze de schoenen in een sociale werkplaats uit elkaar gaan halen en kwamen ze tot de conclusie dat het schuim, textiel en rubber een grondstof is voor andere toepassingen zoals sportvloeren en kunstgras velden. Dan is de business geboren. In de circulaire strategieën van het PBL spreken we hier dan over een R7 repurpos of R8 recycle strategie.
Maar waar zit dan precies het verdienmodel? Hoe zorg je ervoor dat aan het einde van de maand toch de rekening betaald kan worden?
2. Een business case bouwen en opschalen
Vervolgens ga je dan een business case bouwen en kijken hoe je op kan schalen. Een start up strategie, zoals iedere onderneming ooit begonnen is start hier. Analyseren van de markt, bepalen van de strategie en opschalen. En de cijfers spreken voor zich: 70 tot 75 miljoen… ja miljoen schoenen worden er per dag wereldwijd geproduceerd. Op dit moment halen ze met het bedrijf Fast Feet Grinded uit 1000 kg schoenen 38% schuim, 23% rubber en 17% textiel. Waar de overige 23% blijft kan ik op de website van het bedrijf niet vinden. Maar uit het artikel maak ik op dat de verwerking in de sociale werkplaats het aanbod inmiddels niet meer kon bijhouden en dat er blijkbaar ook voldoende afzet van grondstoffen is.
Dan komt de business case. De belangrijkste vraag: Hoe maak je hier nou een winstgevende business van? Voor zover ik het zie richt dit bedrijf zich op het maken van zoveel mogelijk impact op de circulaire economie, waarbij het doel niet langer is om de verkregen grondstoffen her te gebruiken in sportvloeren en kunstgrasvelden maar in nieuwe schoenen. Nieuwe schoenen! Dat gaat al meer richting R6 remanufacture.
De verwerkingscapaciteit en de complexiteit van bepaalde materialen lijkt vervolgens het hoofdprobleem waarvoor een oplossing verzonnen moest worden. Het lijkt erop dat de ontwikkeling van het proces en de handel in de bijbehorende machine nu het hoofddoel is geworden van de business, zodat uiteindelijk ieder bedrijf gebruikte schoenen kan verwerken Het gaat daardoor niet meer om het produceren en verhandelen van zoveel mogelijk grondstoffen en materiaal, maar om het leveren van een dienst. In dit specifieke geval het leveren van een machine of het proces voor de verwerking van gebruikte schoenen. En dat is ook waar het vaak om gaat in de circulaire economie. Het loskoppelen van het grondstoffen verbruik van de economische groei. Daarbij zit de toegevoegde waarde vooral in de activiteiten die ervoor zorgen dat er nieuwe grondstoffen worden geproduceerd uit oude producten, maar niet in de handel van grote hoeveelheden (potentiele) grondstof. Daarmee lijken ze een belangrijke keuze in de business case te hebben gemaakt zodat er opgeschaald kan worden.
Vervolgens hebben ze in kaart gebracht hoe efficiënt het ontworpen proces is, hoe groot de productie capaciteit en hoeveel CO2 wordt bespaart. En daarmee wordt de impact echt duidelijk.
3. Niet focussen op financiële kengetallen
Uiteindelijk moet iedereen aan het eind van de maand gewoon de rekening betalen. Maar tot slot lijkt het erop dat vanaf het allereerste idee het hier niet is gegaan om her verdienen van zoveel mogelijk geld. Het ging en het gaat nog steeds om het maken van zoveel mogelijk impact op het verbeteren van de co2 uitstoot en verbruik van grondstoffen. Door deze focus te hebben en hierin echt succesvol te willen zijn lijkt dit een echt circulair schaalbaar succesverhaal te worden, hopelijk met een blijvend sluitende business case.
David Uijtewaal en Danny Pormes van Fast Feed Grinded (www.fastfeedgrinded.eu): Ik ken jullie niet, maar na het lezen van onderstaand artikel ging mijn circulaire hart sneller kloppen en werd ik weer even trots van onze oer Hollandse pioniers mentaliteit. Waar een wil is, is een weg. Veel succes met jullie business en zet hem op!
